Wykonujemy USG niemowląt, dzieci i dorosłych. W ofercie USG jamy brzusznej, piersi, układu moczowego, tarczycy, jąder, USG przezciemiączkowe niemowląt, USG żył kończyn dolnych i USG Dopler tętnic kończyn dolnych i USG Dopler tętnic dogłowowych (szyjnych i kręgowych) Nowotwory tarczycy (rak tarczycy) lek. Sylwia Ziółkowska. Rak tarczycy to nowotwór złośliwy komórek miąższowych tarczycy. Zróżnicowany rak tarczycy stanowi 90–95% wszystkich nowotworów tarczycy, rak rdzeniasty tarczycy to ok. 1–2% przypadków. Najrzadszy jest rak anaplastyczny tarczycy, stanowiący mniej niż 1% wszystkich Nowotwór tarczycy – jakie są objawy choroby, sposoby leczenia i rokowania? Nowotwór tarczycy stanowi około 1% wszystkich zdiagnozowanych przypadków raka. Wyróżnia się kilka jego typów, przy czym przeważnie charakteryzuje się on objawami, które można przyporządkować do innych schorzeń. Nowotwór tarczycy należy do grupy tych Niedoczynność polega na zbyt małej produkcji i dystrybucji hormonów tarczycy (T3 i T4). Niedoczynność tarczycy może dotknąć zarówno niemowlęta, jak i osoby, które ukończyły 60 lat. Na niedoczynność tarczycy częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Choroba Hashimoto to nie to samo, co niedoczynność tarczycy. Księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego 42 – Wejście od ul. Świętego Ducha. 70-203 Szczecin. Godziny Otwarcia. pon-pt: 07:30 – 19:00. Rejestracja Telefoniczna. 07:30 – 19:00. + −. W przychodni Pramed Szczecin wykonasz także Biopsje tarczycy oraz Biopsje ślinianek i węzłów. 4. Diagnostyka chorób tarczycy. Zdarza się, że niektóre choroby tarczycy są wykrywane przypadkowo przy okazji badań pod kątem wystąpienia innych schorzeń. Pacjent zauważa u siebie dolegliwości, które mogą towarzyszyć także innym chorobom. W związku z tym początkowo nie wiąże tych objawów z zaburzeniami w funkcjonowaniu tarczycy. Onkologia Profilaktyka Koronawirus SARS-CoV-2. 15 marca rozpoczęły się szczepienia przeciw COVID-19 osób przewlekle chorych, w tym pacjentów onkologicznych. Jednak nie wszyscy chorzy na nowotwory będą mogli się zaszczepić w pierwszym etapie. Jednocześnie o szczepienia przeciw COVID-19 apelują rodzice dzieci chorych onkologicznie. Choroby tarczycy nie bolą, a ich objawy są niespecyficzne. Schorzenie najszybciej można zdiagnozować, wykonując badanie krwi: TSH (prawidłowy wynik to 0,27- 4,0 mU/l), FT3 i FT 4 (FT3 i FT 4 to oznaczenia hormonów wolnych, niezwiązanych z białkami surowicy krwi, czyli aktywnych biologicznie) Przekroczenie norm jest wskazaniem do leczenia. Różyczka w ciąży. Różyczka stanowi poważne zagrożenie dla kobiet w ciąży, ponieważ w wyniku zachorowania, szczególnie w pierwszym trymestrze, może dojść do poronienia lub ciężkich uszkodzeń płodu. Śmiertelność dzieci z zespołem różyczki wrodzonej sięga nawet 15%. W przypadku różyczki u noworodka stwierdza się Zwiększone stężenie anty-TPO jest charakterystyczne dla choroby Hashimoto. Pełny pakiet badań w chorobie Hashimoto obejmuje więc: TSH, FT4, , TPO, ATG, USG tarczycy. Hashimoto a leczenie tarczycy. Najlepsza terapia to taka, która celuje w przyczynę schorzenia. Niestety, w chorobie Hashimoto przyczyny nie są znane. omYueeg. fot. Adobe Stock Według lekarzy osoby, które przechorowały COVID-19, nie tylko mogą, ale powinny się zaszczepić przeciwko koronawirusowi. Ostatnie badania potwierdzają taką potrzebę. Odporność poinfekcyjna a szczepionka na COVID-19 SARS-CoV-2 jest niedawno poznanym patogenem. Nie wiemy nadal, jak długo utrzymuje się odporność poinfekcyjna na koronawirusa. Ponadto odpowiedź immunologiczna osoby na infekcję jest bardzo zmienna, co oznacza, że liczba przeciwciał jest różna u poszczególnych osób. Paradoksalnie pacjent ciężko przechodzący COVID-19 może mieć mniej przeciwciał odpornościowych niż osoby, które przeszły zakażenie bezobjawowo. Jest to temat wciąż badany i dlatego trudno dzisiaj stwierdzić jednoznacznie, kiedy ozdrowieniec może zarazić się jeszcze raz. Długość utrzymywania się odporności u ozdrowieńców jest nadal przedmiotem badań. W zależności od źródeł mówi się o kilku, kilkunastu tygodniach, a nawet znacznie dłuższym czasie. Jedno z badań (naukowców z Uniwersytetu Rockefellera) dowiodło, że ozdrowieńcy mogą mieć nawet trwałą odporność na COVID-19, dzięki tzw. komórkom pamięci B. Po przebytej infekcji te komórki odporności pozostały w organizmie badanych osób, a ich ilość w przeciwieństwie do przeciwciał nie malała, a u niektórych nawet wzrosła. Więcej o tym: Trwała odporność na koronawirusa jest możliwa Jak i kiedy ozdrowieńcy powinni się zaszczepić przeciwko COVID-19? Nie ma oficjalnych wytycznych dotyczących szczepienia przeciwko COVID-19 osób, które już chorowały, jednak część badań wskazuje, że tak naprawdę ozdrowieńcom wystarczy jedna dawka szczepionki. Pozwala ona uzyskać liczbę przeciwciał w organizmie zapewniającą odporność na koronawirusa. Nowe badanie pod kierunkiem dr. Leonidasa Stamatatosa z Fred Hutchinson Cancer Research Center w Seattle (USA), w którym analizowano próbki krwi ozdrowieńców, wykazało, że badani mogą nie być odporni na nowe warianty koronawirusa, ale już jedna dawka szczepionki Pfizera lub Moderny zwiększała u nich liczbę przeciwciał we krwi tysiąckrotnie. Wyniki były nawet lepsze niż u osób, które nie chorowały, ale otrzymały dwie dawki szczepionki. Z kolei w innym nowym badaniu naukowcy z New York University dowiedli, że druga dawka szczepionki nie przyniosła żadnych korzyści osobom, które przechorowały COVID-19. Niestety nie wiemy, jak długą ochronę przez koronawirusem zapewnia szczepionka. Jednak wymienione preparaty znacząco podwyższają miano przeciwciał, dlatego można przypuszczać, że okres ochrony powinien był długi. Część ekspertów uważa, że warto wcześniej zrobić badania serologiczne (na przeciwciała przeciwko koronawirusowi). Pozwoliłyby one określić poziom odporności danej osoby. Wówczas łatwiej będzie rozważyć potrzebę ewentualnego przyjęcia szczepionki. Źródła:L. Stamatatos i inni, Antibodies elicited by SARS-CoV-2 infection and boosted by vaccination neutralize an emerging variant and SARS-CoV-1, Samanovic i inni, Poor antigen-specific responses to the second BNT162b2 mRNA vaccine dose in SARS-CoV-2-experienced individuals, Więcej o koronawirusie: Nowe warianty koronawirusa mogą być odporne na szczepionkęSzczepionka na koronawirusa. Korzyści, skutki uboczne, kto i kiedy otrzyma szczepienie przeciwko COVID-19?Jak leczyć łagodne zakażenie koronawirusem w domu? Leki i naturalne sposoby na COVID-19Koronawirus. Jak długo trwa COVID-19? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Problemy z suchą skórą, wypadanie włosów, tycie, uczucie senności, ale także apatia, a wręcz stany depresyjne mogą świadczyć o niedoczynności tarczycy. W jej leczeniu bardzo ważna jest dieta. Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki Ta choroba najczęściej występuje u kobiet w średnim wieku, ale dotyka także ludzi starszych i dzieci. Pierwotna niedoczynność tarczycy może być spowodowana defektem immunologicznym tarczycy – towarzyszy jej podwyższone stężenie przysadkowego hormonu tyreotropowego (TSH). Jej najczęstszą przyczyną jest choroba autoimmunologiczna określana jako zapalenie typu Hashimoto. - W organizmie tworzą się przeciwciała doprowadzające do uszkodzenia komórek tarczycowych i zmniejszenia produkcji hormonów tarczycy – wyjaśnia prof. Ewa Sewerynek, kierownik Zakładu Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego, Katedry Endokrynologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Niedobór hormonów tarczycy (T3 – trójjodotyrniny; T4 – tyroksyny) powoduje uogólnione zwolnienie wielu procesów, w tym metabolicznych, w organizmie. Co to jest tarczyca? Tarczyca to niewielki gruczoł dokrewny (wytwarza hormony wydzielane bezpośrednio do krwi), którego praca ma wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Aby wszystko przebiegało prawidłowo, istnieje sprzężenie zwrotne między TSH wydzielanym przez przysadkę mózgową, a stężeniami hormonów tarczycy, czyli im mniejsze stężenie hormonów, tym wyższe TSH. U osoby zdrowej powyżej 14. roku życia stężenie TSH powinno mieścić się w przedziale 0,27 - 4,2 IU/l, choć wiemy, iż już przy TSH powyżej 2,5 IU/l mogą występować objawy subkliniczne choroby (utajone). Główną cechą choroby Hashimoto jest przewlekły autoimmunologiczny stan zapalny, tzw. limfocytarne zapalenie tarczycy, które może, ale nie musi prowadzić do niedoczynności gruczołu tarczowego. Objawy Hashimoto W trakcie choroby Hashimoto najczęściej gruczoł tarczowy jest niewielki, sprężysty w badaniu palpacyjnym, a w badaniu ultrasonograficznym hipoechogeniczny (są w nim zmiany w miąższu, które wykrywa się po przyłożeniu głowicy). Hashimoto dotyczy ok. 2 proc. populacji. Zdecydowanie częściej chorują na nią kobiety. Skąd się wzięła nazwa choroby? Pierwsze cztery przypadki choroby opisał w 1912 roku japoński chirurg pracujący w Berlinie, Hakaru Hashimoto. Objawy, które mogą świadczyć o niedoczynności tarczycy: Zmęczenie bez wyraźnego powodu Zwiększenie wrażliwości na zimno Problemy z wypróżnianiem się, zaparcia. Blada, sucha skóra Łamliwe paznokcie Przybieranie na wadze z powodu spowolnienia przemiany materii Bole mięśni i stawów Nadmierne lub przedłużone krwawienie w trakcie miesiączki Depresja Chrypliwy głos Zaburzenia koncentracji Do innych przyczyn niedoczynności tarczycy należą: operacja tarczycy, leczenie za pomocą radiojodu lub wcześniejsze przebycie radioterapii związane z leczeniem onkologicznym, w której naświetlano głowę, szyję lub górną część klatki piersiowej (np.: z powodu nowotworu krtani lub ziarnicy złośliwej). Częstość trwałej niedoczynności tarczycy po radioterapii jest wysoka, a funkcja tarczycy powinna być sprawdzana co 6-12 miesięcy np.: poprzez kontrolne oznaczenie TSH. Niedoczynność tarczycy może się pojawić także u pacjentów zażywających lit, który hamuje uwalnianie hormonów przez tarczycę. Większe ryzyko zachorowania na chorobę Hashimoto mają osoby, u których występuje ona u innych członków rodziny lub stwierdzono inne choroby immunologiczne takie, jak np.: reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu 1, łysienie plackowate czy bielactwo. Częściej choroba Hashimoto występuje na obszarach w zasobnych w jod, w przeciwieństwie do drugiej choroby immunologicznej tarczycy – choroby Gravesa-Basedova, której częstość wzrasta na obszarach z niedoborem tego pierwiastka. Przyczyny choroby nie są znane. Szczególnie narażone są na nią osoby żyjące w dużym stresie. Czy Hashimoto można wyleczyć? Nie. Ale jeśli dawka leków zostanie dobrze dobrana, organizm zacznie działać normalnie. Zdarza się, że choroba Hashimoto przebiega z zachowaniem prawidłowego stężenia hormonów. W takiej sytuacji lekarz kontroluje stan kliniczny i hormonalny pacjentki lub pacjenta bez konieczności rozpoczynania terapii. Gdy poziom hormonów tarczycy jest za niski, wtedy zalecane jest przyjmowanie syntetycznego hormonu tarczycowego, lewoskrętnej tyroksyny. W Polsce występuje ona w postaci tabletki, którą należy połknąć na czczo i popić wodą. Ważne, by na kilka godzin przez tabletką nic nie jeść i przez 30 minut po jej przyjęciu również powstrzymać się od jedzenia. – Z reguły zaczynamy od małych dawek, bo przy niedoczynności tarczycy, mięsień sercowy jest bardzo wrażliwy na podawane hormony – mówi prof. Ewa Sewerynek. - Ponieważ nie wiemy, jak długo trwa proces chorobowy, nie wiemy też, jaka jest zdolność adaptacji organizmu, należy zatem, zwłaszcza na początku leczenia, zachować dużą ostrożność. Szczególną grupą są ludzie w starszym wieku i zaburzeniami rytmu serca. U nich trzeba bardzo wolno zwiększać dawkę tyroksyny. Często leczenie trzeba kontynuować do końca życia. Jeśli proces niszczenia tarczycy, będzie przebiegał stopniowo, dawki leków trzeba będzie sukcesywnie zwiększać. Ważne jest, by dawka leku była optymalna. Jeśli będzie za wysoka, może spowodować zaburzenia rytmu serca oraz może też mieć negatywy wpływ na gęstość kości. Do czasu odpowiedniego wyrównania stężenia TSH, zaleca się sprawdzanie TSH we krwi raz na 3–6 miesięcy, co pozwoli dobrać odpowiednią wysokość podawanej dawki leku. Bardzo ważne jest, by nie przerywać leczenia, gdyż obniżony poziom hormonów tarczycy może spowodować bradykardię (zwolnienie pracy serca), nawrót choroby, a co się z tym wiąże przyrost masy ciała, nadmiar cholesterolu, obniżenie sprawności fizycznej i intelektualnej, wahania nastroju, a nawet depresję. Co zaburza wchłanianie leku? Jedzenie może zaburzać wchłanianie tyroksyny. Trzeba zatem poinformować lekarza, jeśli ktoś je duże dawki produktów z soją oraz produkty bogate w błonnik. Zmniejszenie wchłaniania może także występować podczas stosowania leków zobojętniających np.: inhibitorów pompy protonowej (podawane są w celu zmniejszenia kwasowości w żołądku, hamują wydzielanie kwasu solnego). W interakcje z przyjmowanym syntetycznym hormonem mogą także wchodzić suplementy diety: Zawierające żelazo Leki obniżające poziom cholesterolu we krwi Zawierające wapń Choroby autoimmunologiczne mogą współistnieć z zespołem złego wchłaniania, np.: z nietolerancją glutenu. - Istotny procent pacjentów z chorobą Hashimoto ma także zespół złego wchłaniania, dlatego warto wykluczyć współwystępowanie tej drugiej choroby – mówi prof. Ewa Sewerynek. – Nie każdy pacjent musi być na diecie eliminacyjnej. Warto oznaczyć markery celiakii, by wykryć, czy ktoś ma zespół złego wchłaniania w jej przebiegu, np.: stężenie przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej. Endokrynolog Elżbieta Rusiecka-Kuczałek dodaje, że czasami zaleca czasowe przejście na dietę bezglutenową młodym pacjentkom chorującym na chorobę Hashimoto, które mają kłopoty z zajściem w ciążę. Niedoczynność tarczycy: co i jak jeść? Zaleca się, by stosować dietę niskoenergetyczną dla osób z nadwagą lub otyłością oraz tzw. dietę normo kaloryczną (taką, która nie powoduje redukcji masy ciała, a utrzymanie obecnej masy ciała) dla osób z prawidłową masą ciała. Wartość energetyczna diety musi być dostosowana do stylu i trybu życia. Białko powinno stanowić 10-15 proc. wartości energetycznej diety. Najlepiej wybierać chude gatunki mięs (takiej jak: kurczak, indyk, królik, chuda wołowina) oraz niskotłuszczowe mleka i przetwory mleczne przy właściwej tolerancji laktozy. Cennym źródłem białka w diecie osób z niedoczynnością tarczycy są ryby, dostarczające jednocześnie jodu, selenu, witaminy D oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Zaleca się zjadanie ryb 3-4 razy w tygodniu. Pełnowartościowe białko jest źródłem aminokwasu egzogennego – tyrozyny, z udziałem którego powstaje podstawowy hormon tarczycy - tyroksyna (T4). Wybierać tłuszcze pochodzenia roślinnego (oleje, orzechy i nasiona). Z nich powinno pochodzić 20-35 proc. wartości energetycznej diety, czyli kalorii. Ważne jest także, by regularnie jeść wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, które pobudzają wątrobę do przemiany T4 w T3, zwiększając metabolizm ustroju oraz wrażliwość komórek na hormony tarczycy. Kwasy te zawarte są w znacznych ilościach w oliwie z oliwek, oleju lnianym, łososiu, makreli, pstrągu, tuńczyku. Zaleca się zastępowanie nasyconych kwasów tłuszczowych, które występują głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, nienasyconymi, których źródłem są produkty roślinne. Warto unikać nadmiernego spożycia takich tłuszczów jak: masło, olej oraz tych zawartych w ciastach, batonach, tłustych gatunkach mięs itp. Węglowodany złożone powinny stanowić 50 – 70 proc. wartości energetycznej diety. By zadbać o odpowiednią ilość błonnika, najlepiej jeść pełnoziarniste produkty zbożowe oraz warzywa i owoce. Osobom z niedoczynnością tarczycy często towarzyszy insulinooporność, stąd zaleca się produkty o niskim indeksie glikemicznym. Dobrze, by jeść regularnie (4-5 posiłków w ciągu dnia), a ostatni posiłek powinien być zjadany na 2-3 godziny przed snem. Warto unikać potraw smażonych lub pieczonych tradycyjnie ze względu na wysoką zawartość tłuszczów. Zaleca się pieczenie w folii aluminiowej, rękawie, na grillu, gotowanie, gotowanie na parze, duszenie bez uprzedniego obsmażania. Warto wypijać płyny w ilości ok. 2 litry dziennie w postaci słabych naparów herbat lub wody, wzbogaconej w jod. Ważna jest także aktywność fizyczną. Powinno się ją uprawiać co najmniej 3 razy w tygodniu, przynajmniej przez 30 minut, a najlepiej nawet 60 minut codziennie. Szczególnie zaleca się uprawianie sportów aerobowych w godzinach porannych (bieg, basen, rower, marsz) oraz unikanie ćwiczeń, które zmuszają do krótkiego, ale intensywnego wysiłku. Wykonywanie regularnych ćwiczeń przyczynia się do szeregu korzystnych zmian w organizmie, przyspiesza metabolizm i pozwala na działanie hormonom tarczycy w komórkach całego ciała. Rola witaminy D Ostatnie lata przyniosły informacje o tym, że witamina D jest istotnym czynnikiem działającym korzystnie w chorobach autoimmunologicznych. - Wykazano, że niedobór witaminy D jest jednym z czynników odpowiedzialnych za rozwój choroby Hashimoto – mówi prof. Ewa Sewerynek. - Prawie 90 proc. naszej populacji ma niedobór witaminy D, dlatego jego wyrównanie może także poprawić parametry gruczołu tarczowego. Podając witaminę D możemy wykorzystać jej działanie immunomodulujące i pośrednio uzyskać zmniejszenie stężenia przeciwciał antyTPO i ograniczyć autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Rozpoznanie niedoczynności tarczycy W trakcie ustalania diagnozy lekarz powinien przeprowadzić wywiad, ocenić predyspozycje genetyczne, rodzinne do chorób autoimmunologicznych i zbadać tarczycę. Często wywiad i badanie palpacyjne ułatwia postawienie właściwego rozpoznania. Najlepszym badaniem w diagnostyce laboratoryjnej tarczycy jest zbadanie stężenia TSH, a w razie potrzeby także wolnych frakcji hormonów tarczycy w surowicy krwi – fT3 i fT4. - Gdy TSH jest podwyższone, lekarz powinien skierować pacjenta do poradni endokrynologicznej, żeby sprawdzić czy rzeczywiście mamy do czynienia z chorobą autoimmunologiczną tarczycy – podkreśla endokrynolog. – W tym celu trzeba wykonać dodatkowe badania: badanie wolnych hormonów tarczycowych czy przeciwciał przeciwtarczycowych. Często zleca się także badanie USG tarczycy, by ocenić jej strukturę i echogeniczność płatów, a także wykluczyć obecność guzków. Jeśli w badaniach okaże się, że: ktoś ma wysokie stężenia przeciwciał antyTPO (to badanie polega na oznaczeniu poziomu autoprzeciwciał skierowanych przeciwko antygenom tarczycy); stężenie TSH jest podwyższone; w USG widać hipoechogeniczny miąższ gruczołu To wszystko wskazuje na chorobę Hashimoto z niedoczynnością tarczycy. Niedoczynność tarczycy a ciąża Kobiety z nieleczoną niedoczynnością tarczycy mają większe ryzyko zaburzeń rozwojowych u dziecka, a także poronień i porodów przedwczesnych. Dlatego kobieta planująca zajść w ciążę lub we wczesnej jej fazie powinna zbadać stężenie hormonów tarczycy i TSH we krwi. Ponadto, warto pamiętać także o tym, że każda kobieta w ciąży, według ostatnich zaleceń ginekologicznych, powinna przyjmować witaminę D w dawce 2000 IU/dobę. Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska ( Źródła: „Niedoczynność tarczycy - postępowanie dietetyczne”, Hanna Stolińska-Fiedorowicz, Mayo Clinic, „Hashimoto’s disease” “Pregnancy and hypothyroidism. Patient information”, Brighton and Sussex University Hospitals Ponad połowa pacjentów z rakiem tarczycy była w przeszłości wystawiona na ekspozycję promieniowania. Ich choroba miała często bardziej złośliwy przebieg i wiązała się z gorszym rokowaniem. W przeprowadzonym badaniu kanadyjscy lekarze przeanalizowali grupę 125 chorych po chirurgicznym leczeniu raka tarczycy. Jak pokazało badanie 56% z nich było narażonych na promieniowanie co najmniej 3 lata przed zabiegiem. Zwykle naświetlania miały charakter leczenia łagodnych schorzeń jak np. trądzik lub było to związane z warunkami pracy. Pacjenci z badanej grupy byli obserwowani przez średnio 10,6 lat. W tym okresie 16% z nich doświadczyło nawrotów choroby, u 9% wystąpiły przerzuty nowotworu. W porównaniu z kontrolą, której członkowie byli leczeni chirurgicznie z powodu raka tarczycy, ale nie byli narażeni na promieniowanie, badani chorzy częściej mieli przeprowadzane zabiegi chirurgiczne tyroidektomii (83% vs 38%), wymagali dodatkowego zabiegu (23% vs 2%), mieli: 4 stopień choroby (16% vs 5%), odległe przerzuty (9% vs 2%), raka tarczycy w czasie obserwacji (8% vs 3%) lub umarli z powodu tego nowotworu (4% vs 1,5%). Badanie dowodzi, że pacjenci z historią naświetlań chorują na bardziej agresywny nowotwór tarczycy w porównaniu do innych pacjentów z rakiem tarczycy. Rokowanie tych chorych jest również mniej korzystne. Źródło: Archives of Otolaryngology-Head & Neck Surgery 2009; 135(4):355-359 Onkologia Ekspercki newsletter z najważniejszymi informacjami dotyczącymi leczenia pacjentów onkologicznych ZAPISZ MNIE